Vluchtelingen uit Oekraïne

U biedt onderdak

Krijg ik geld van de gemeente voor het opvangen van vluchtelingen?

U krijgt als gastgezin geen geld van de gemeente voor het opvangen van vluchtelingen. Vluchtelingen die in een gastgezin verblijven krijgen wél geld: leefgeld én aanvullend een bedrag om eventueel onderdak van te betalen. De vluchteling bepaalt zélf waaraan het geld besteed wordt. U kunt dus met de vluchteling afspraken maken over een vergoeding voor het onderdak.

Wordt mijn uitkering of pensioen gekort?

Voorlopig niet. De overheid zegt dat u in ieder geval de komende 3 maanden niet gekort wordt op uw uitkering. Ook niet als u van de vluchteling(en) een vergoeding krijgt voor onderdak. Hieronder vertellen we voor de meeste toeslagen en uitkeringen wat de gevolgen zijn. 

U heeft een uitkering. Dat kan een bijstandsuitkering van de gemeente zijn. Maar ook een uitkering van de Sociale Verzekeringsbank of het UWV. Bijvoorbeeld AOW, AIO of Anw. Als de vluchtelingen korter dan 6 maanden bij u blijven, heeft het geen gevolgen voor uw uitkering. U moet wel bij de gemeente of de Sociale Verzekeringsbank aangeven: 

• Dat u vluchtelingen opvangt
• Hoeveel geld u van de vluchteling(en) krijgt voor het onderdak  

U ontvangt toeslagen. We gaan er vanuit dat het opvangen van vluchtelingen geen gevolgen heeft voor uw toeslagen. De overheid kijkt daar nu naar.

Waar kan ik terecht met vragen over mijn gasten?

Mogelijk vindt u het antwoord op deze pagina. Als u het antwoord niet kunt vinden dan kunt u:

• Een e-mail sturen naar oekraine@enschede.nl
• Bellen met de gemeente op telefoonnummer 14 053 (maandag t/m vrijdag tussen 8.00 en 17.00 uur) 
• Langskomen op het Stadskantoor aan de Hengelosestraat 51 (maandag t/m vrijdag tussen 9.00 en 16.00 uur). Graag alleen bij dringende vragen die niet via e-mail of telefoon beantwoord kunnen worden

Via een nieuwsbrief houden we gastgezinnen en vluchtelingen op de hoogte van (landelijke) ontwikkelingen. Meld u aan voor deze nieuwsbrief.

Waar kan ik hulp of opvang krijgen voor de huisdieren van mijn gasten?

Er is 1 meldpunt voor vragen over de huisdieren van vluchtelingen. Dit meldpunt helpt bij vaccinaties, medische hulp en praktische zaken zoals mandjes, voer of tijdelijke opvang. U kunt bellen met telefoonnummer 088 - 811 33 33. Of u kunt een e-mail sturen naar info@hulpvoordierenuitoekraine.nl.

Waar vind ik informatie in de Oekraïense taal?

Algemene informatie vindt u op www.refugeehelp.nl. Hier staat informatie in het Nederlands, Engels, Oekraïens en Russisch. De website is bedoeld voor vluchtelingen en iedereen die hen wil helpen
Persoonlijk contact kan via het Rode Kruis. Het Rode Kruis heeft een WhatsApp informatielijn voor vluchtelingen uit Oekraïne. Via +31 6 48 15 80 53 kan een (voice-)bericht worden gestuurd. Dit kan in het Oekraïens, Russisch of Engels.

U wilt onderdak bieden

Dat is een fantastisch aanbod. Zorg dat u weet wat het inhoudt om gastgezin te zijn. In deze informatiefolder van Noaberschap Ukraïne Twente leest u er meer over.

Hoe kan ik mij aanmelden als gastgezin?

De stichting Noaberschap Ukraïne Twente regelt de tijdelijke opvang voor vluchtelingen uit Oekraïne bij gastgezinnen. Meer informatie vindt u op www.NUTwente.nl.

Krijg ik geld voor het opvangen van vluchtelingen?

U krijgt geen geld voor het opvangen van vluchtelingen. Een uitleg staat onder het kopje “U biedt onderdak”.

Ik wil op een andere manier helpen

Op de website van Vluchtelingenwerk Nederland staat een overzicht van alle manieren om hulp te bieden. Er zijn namelijk heel veel lokale en regionale initiatieven. Zoals www.NUTwente.nl, www.TwentevoorOekraine.nl en www.M-pact.nl.

Waar kan ik mij aanmelden voor vrijwilligerswerk?

U kunt zich op www.ready2help.nl inschrijven als vrijwilliger bij het Rode Kruis. U wordt dan ingeschreven in een landelijke database. Daarna kunt u zich opgegeven voor een activiteit in een specifieke opvanglocatie.

De rechten en plichten van vluchtelingen

Hoeveel leefgeld krijgen Oekraïense vluchtelingen?

 Dat ligt eraan of de vluchteling in een gastgezin of in een opvanglocatie van de gemeente verblijft. Vluchtelingen in een gastgezin krijgen per maand  €475 per volwassene, en €315 per kind. Van de €475 per volwassene is €215 bedoeld voor onderdak. Van de €315 per kind is €55 bedoeld voor onderdak. Vluchtelingen in een opvanglocatie van de gemeente krijgen elke maand €260 per persoon. Zowel volwassenen als kinderen. We maken het leefgeld van de kinderen over op de bankrekening van de ouder. Werkende vluchtelingen krijgen geen leefgeld. 

Hoe krijgen de vluchtelingen het leefgeld van de gemeente?

De Oekraïners die bekend zijn bij de gemeente krijgen leefgeld. Zij moeten wel een bankrekeningnummer hebben. Als die bekend is betalen we elke 1e dag van de maand het leefgeld. 

De vluchteling heeft nu geld nodig. Hoe kan dat snel geregeld worden?

In hele dringende gevallen kan een soort pinpas worden opgehaald bij de gemeente. Daar staat het leefgeld op.

Hoe kunnen Oekraïners een Nederlandse bankrekening openen?

Inschrijven bij de gemeente is vaak een voorwaarde, maar niet altijd. Oekraïners kunnen bij de Bunq bank bijvoorbeeld een ‘free easy’ rekening openen. Hiervoor is geen registratie bij de gemeente nodig. Deze rekening geldt voor 3 maanden. Bij de meeste andere Nederlandse banken hebben Oekraïners een Burger Service Nummer (BSN) nodig om een rekening te openen. Dit BSN krijgt de vluchteling van de gemeente na inschrijving.

Moeten Oekraïense vluchtelingen asiel aanvragen?

Oekraïense vluchtelingen mogen zonder visum legaal in Nederland blijven. De Oekraïense vluchtelingen hoeven daarom geen asiel aan te vragen. Wel moeten zij zich melden en registreren bij de gemeente waar ze verblijven. De Europese Unie stelde de Europese richtlijn Tijdelijke Bescherming vast. De tijdelijke bescherming duurt voorlopig 1 jaar. Daarna kan de tijdelijke bescherming nog 2 keer met 6 maanden, en nog 1 keer met 1 jaar worden verlengd.  Het is nog niet duidelijk welke rechten en plichten Oekraïense vluchtelingen straks precies krijgen. De opvang van Oekraïense vluchtelingen is daarom anders dan de opvang van andere vluchtelingen..

Hoe lang mogen Oekraïense vluchtelingen in Nederland blijven?

In ieder geval 1 jaar. Daarna kan de tijdelijke bescherming nog 2 keer met 6 maanden, en nog 1 keer met 1 jaar worden verlengd.

Wie hebben recht op opvang door de situatie in Oekraïne?

Deze mensen mogen minimaal 1 jaar in Nederland blijven: 

• Mensen met de Oekraïense nationaliteit die vanaf 24 februari 2022 zijn ontheemd
• Mensen met een nationaliteit van een ander land dan een lidstaat van de EU of mensen onder nationaliteit, die legaal in Oekraïne verbleven en die vanaf 24 februari 2022 zijn ontheemd komen onder voorwaarden in aanmerking voor bescherming 
• Onder voorwaarden: familieleden van de twee voorgaande categorieën mensen. Het gaat hierbij om familieleden die ten tijde van de massale toestroom van mensen uit Oekraïne onderdeel uitmaakten van het gezin, ongeacht of zij veilig naar hun land van herkomst kunnen terugkeren

Moeten Russische vluchtelingen asiel aanvragen? 

Ja, Russische vluchtelingen moeten en kunnen asiel aanvragen als ze een langere tijd in Nederland willen blijven.

Mag een vluchteling uit Oekraïne werken in Nederland?

Ja, vanaf 1 april mogen vluchtelingen in loondienst. Dit geldt enkel voor vluchtelingen die onder de Richtlijn Tijdelijke Bescherming van de Europese Unie vallen. De werkgever heeft geen tewerkstellingsvergunning nodig maar moet wel een melding maken bij het UWV. Voor meer informatie kijkt u op Rijksoverheid.nl.

Zijn er al gemeentelijke opvangplekken voor vluchtelingen?

Aan de Landsteinerlaan 55 (Tesinkweide) is vanaf september 2022 plek voor 200 vluchtelingen. In de Molenstraat 50 (De Noordmolen) is ruimte voor 300 vluchtelingen. Voor de opvang in de Noordmolen zijn een gedoogbeslissing en een veiligheidsplan opgesteld. Deze kunt u nalezen in de bijlagen onderaan deze pagina. Lees meer over de gemeentelijke opvang op enschede.nl.

Krijgen kinderen van Oekraïense vluchtelingen onderwijs?

Oekraïense kinderen hebben net als elk kind recht op onderwijs. Zowel basisonderwijs als voortgezet onderwijs. Kinderen aanmelden op de basisschool kan bij IOK De Globe. Op IOK de Globe staat beschreven hoe de aanmelding geregeld is

Aanmelden voor voortgezet onderwijs kan bij de Internationale Schakelklas van Het Stedelijk Lyceum door te mailen naar Intake.isk@hetstedelijklyceum.nl.

Aanmelden kan alleen bij deze 2 scholen. Zij hebben namelijk veel ervaring met lesgeven aan vluchtelingen en nieuwkomers. Kinderen krijgen hier veel hulp bij de Nederlandse taal.

Waar vind ik meer informatie over de opvangprocedure en verblijfsrechten van vluchtende Oekraïners? 

VluchtelingenWerk Oost Nederland geeft informatie over de opvangprocedure en verblijfsrechten van vluchtelingen uit Oekraïne. Zij zijn telefonisch bereikbaar op 053-5699415. Ook op hun website staat veel informatie. Er is een inloopspreekuur op maandag, dinsdag, woensdag en donderdag van 10.00 tot 15.00 uur aan de Lijsterweg 11 in Enschede.  

Daarnaast staat er op de website van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) informatie over dit onderwerp.

Waar kunnen Oekraïense vluchtelingen naar toe voor acute zorg?  

Bij levensbedreigende situaties belt u 112. Anders belt u de centrale huisartsenpost. Het telefoonnummer is 088 - 555 11 88.

Hoe is de zorg voor Oekraïense vluchtelingen geregeld? 

Alle Oekraïense vluchtelingen met een BSN vallen onder de Regeling Medische zorg Ontheemden (RMO). Zij hoeven dus geen zorgverzekering af te sluiten, en hebben in Nederland recht op medische zorg. Bijvoorbeeld een bezoek aan de huisarts, verloskundige of het ziekenhuis. Meer informatie over vergoedingen:

• Binnen het basispakket vindt u bij Zorginstituut Nederland
• Buiten het basispakket vindt u bij RM Asielzoekers

Kunnen vluchtelingen uit Oekraine contant geld omwisselen naar euro’s?

Elke vluchteling mag 1 keer gratis contant geld omwisselen. Het gaat om maximaal 10.000 hryvnia. Dit is ongeveer €310. Op de website van RefugeeHelp staat hoe dit precies werkt. Geld omwisselen kan bij elke GWK Travelex. In Enschede zit deze op treinstation Enschede Centraal, aan het Stationsplein 33. 

Welke rechten hebben Oekraïners die (een gedeelte van) een woning huren van een gastgezin? 

Oekraïeners hebben dezelfde rechten als Nederlanders die een woning huren. Wel ligt het eraan wat de vluchtelingen precies huren van hun gastgezin.

• Verhuur van een gedeelte van de woning (hospitaverhuur): het gastgezin woont zelf in de woning. De vluchtelingen wonen in een gedeelte van diezelfde woning. Hier geldt een proeftijd van 9 maanden. Binnen 9 maanden mag het gastgezin de huur opzeggen, zonder te vertellen waarom. Wel geldt een opzegtermijn van 3 maanden. Na 9 maanden geldt voor de vluchtelingen dezelfde huurbescherming als die van kamerhuurders
• Verhuur van een hele woning: vanaf het begin geldt de wettelijke huurbescherming. 
• Gratis aanbieden van woonruimte: dit heet bruikleen. De vluchteling betaalt dan niet voor het gebruik van de woning. Hier gelden geen huurregels. De eigenaar van de woning mag een bedrag vragen aan de vluchteling voor gas, water en licht. Het gaat dan alleen om de extra kosten die voor de vluchteling worden gemaakt